دیه
خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِینَ {199-اعراف}
وَ کَانَ (علیه السلام) یَقُولُ: مَتَى أَشْفِی غَیْظِی إِذَا غَضِبْتُ؟ أَ حِینَ أَعْجِزُ عَنِ الِانْتِقَامِ، فَیُقَالُ لِی لَوْ صَبَرْتَ؛ أَمْ حِینَ أَقْدِرُ عَلَیْهِ، فَیُقَالُ لِی لَوْ عَفَوْتَ؟ (حکمت 194 نهج البلاغه)
امام علیه السلام فرمود: من کى آتش خشمم را فرو نشانم آیا هنگامى که از انتقام ناتوانم که به من مىگویند: اگر صبر کنى (تا توانا شوى) بهتر است یا هنگامى که قادر بر انتقامم که به من گفته مىشود: اگر عفو کنى بهتر است.
ثُمَّ قَالَ: یَا بَنِی عَبْدِ الْمُطَّلِبِ، لَا أُلْفِیَنَّکُمْ تَخُوضُونَ دِمَاءَ الْمُسْلِمِینَ خَوْضاً، تَقُولُونَ قُتِلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ [قُتِلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ]؛ أَلَا لَا تَقْتُلُنَّ بِی إِلَّا قَاتِلِی، انْظُرُوا إِذَا أَنَا مِتُّ مِنْ ضَرْبَتِهِ هَذِهِ فَاضْرِبُوهُ ضَرْبَةً بِضَرْبَةٍ؛ وَ لَا تُمَثِّلُوا بِالرَّجُلِ، فَإِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه وآله) یَقُولُ: إِیَّاکُمْ وَ الْمُثْلَةَ وَ لَوْ بِالْکَلْبِ الْعَقُور. (نامه 47 نهج البلاغه)
سپس (امام(علیه السلام)) فرمود: اى فرزندان عبدالمطلب! نکند بعد از شهادتم (به بهانه قتل من) در خون مسلمانان فرو روید و بگویید: امیرمؤمنان کشته شد. آگاه باشید جز قاتل من را به سبب قتل من نکشید. (درست) بنگرید هرگاه من از این ضربت از دنیا چشم پوشیدم، او را تنها یک ضربت بزنید تا یک ضربت در برابر یک ضربت باشد. و او را مثله نکنید (گوش و بینى و اعضاى او را جدا نسازید) که من از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) شنیدم که مى فرمود: «از مثله کردن بپرهیزید، هرچند نسبت به سگ گزنده باشد!».
مفهوم دیه
دیه در لغت به معنای خونبها و غرامت مالی است که در شرع اسلام به سبب جنایت غیرعمدی بر نفس یا عضو، به مجنیعلیه یا اولیای دم او پرداخت میشود.
مبلغ دیه کامل یک انسان در قوانین اسلام برابر است با ۱۰۰ گوسفند، یا ۱۰۰ شتر سالم و بدون عیب که خیلی هم لاغر، یا ۲۰۰ گاو، یا ۱۰۰۰ دینار طلا و یا ۱۰۰۰۰ دینار نقره.
وجود این حکم در آیه ۹۲ سوره نسا آورده شده اما میزان نرخ و تفاوت در اجزا و جنسیت افراد همیشه مورد مناقشه بوده به همین علت میزان دیه قانونی در هر سال توسط قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران تعیین و ابلاغ میشود.
این میزان بر اساس نرخ دیه کامل انسان در ماههای قمری و با توجه به شاخص تورم سالانه تعیین میشود.
انواع دیه:
۱- دیه کل ( یا همان خون بهای یک انسان کامل در صورت فوت)
۲- دیه مقدر ( برای نقص عضو جزیی که در قانون نرخ آنها از قبل مشخص شده اند.)
۳-ارش (ارش به نوعی از دیه گفته میشود که به صورت مشخص خون بهایی در قانون شرع برایش مشخص نشده و نیاز به کارشناسی دارد.)
تفاوت دیه در زن و مرد:
دیه زن مسلمان معمولا در قانون جزای اسلامی نصف دیه مرد مسلمان است اما از سال ۱۳۹۸ طبق رای دیوان عالی کشور در صورت خسارت و تصادف جانی وارده به زن دیه کامل باید پرداخت شود و طبق همین رای تمامی بیمه های صادره دیه مرد و زن را کاملا برابر در نظر میگیرند.
دیه اعضای بدن در ماه حرام:
دیه اعضا در ماه حرام افزایش پیدا نمیکند. فقط فوت در ماه حرام میزان ثلث دیه به دیه کامل اضافه میگردد (ماده ۵۵۷ قانون مجازات اسلامی ـ تغلیظ دیه مخصوص قتل نفس است و در جنایت بر اعضاء و منافع جاری نیست.)
دیه ماههای عادی در سال 1403
یک میلیارد و دویست میلیون تومان (12.000.000.000 ریال)
دیه ماههای حرام در سال 1403
یک میلیارد و ششصد میلیون تومان (16.000.000.000 ریال)
حق بیمه شخص ثالث انواع وسایل نقلیه در سال 1403
ماههای حرام سال 1403
نام ماه |
معادل شمسی |
ذیالقعده |
از 21 اردیبهشت الی 18 خرداد |
ذیالحجه |
از 19 خرداد الی 16 تیر |
محرم |
از 17 تیر الی 15 مرداد |
رجب |
از 13 دی الی 11 بهمن |
جدول دیه سال 1403
مقدار دیه | ماه عادی 1403 (تومان) 1200000000 |
یک درهم شرعی | 120,000 |
یک ده هزارم دیه کامل | 120,000 |
یک دینار شرعی | 1,200,000 |
یک هزارم دیه کامل | 1,200,000 |
یک دهم درصد دیه کامل | 1,200,000 |
دو دهم درصد دیه کامل | 2,400,000 |
دو هزارم دیه کامل | 2,400,000 |
سه دهم درصد دیه کامل | 3,600,000 |
سه هزارم دیه کامل | 3,600,000 |
چهار دهم درصد دیه کامل | 4,800,000 |
چهار هزارم دیه کامل | 4,800,000 |
پنج دهم درصد دیه کامل | 6,000,000 |
نیم درصد دیه کامل | 6,000,000 |
پنج هزارم دیه کامل | 6,000,000 |
شش دهم درصد دیه کامل | 7,200,000 |
شش هزارم دیه کامل | 7,200,000 |
هفت دهم درصد دیه کامل | 8,400,000 |
هفت هزارم دیه کامل | 8,400,000 |
هشت دهم درصد دیه کامل | 9,600,000 |
هشت هزارم دیه کامل | 9,600,000 |
یک درصد دیه کامل | 12,000,000 |
یک صدم دیه کامل | 12,000,000 |
یک و یک دهم درصد دیه کامل | 13,200,000 |
یک و دو دهم درصد دیه کامل | 14,400,000 |
یک و نیم درصد دیه کامل | 18,000,000 |
یک و نیم صدم دیه کامل | 18,000,000 |
دو درصد دیه کامل | 24,000,000 |
دو صدم دیه کامل | 24,000,000 |
دو و نیم درصد دیه کامل | 30,000,000 |
سه درصد دیه کامل | 36,000,000 |
چهار درصد دیه کامل | 48,000,000 |
پنج درصد دیه کامل | 60,000,000 |
شش درصد دیه کامل | 72,000,000 |
هفت درصد دیه کامل | 84,000,000 |
هشت درصد دیه کامل | 96,000,000 |
یک نفر شتر | 120,000,000 |
ده درصد دیه کامل | 120,000,000 |
یازده درصد دیه کامل | 132,000,000 |
خمس دیه کامل | 240,000,000 |
ربع دیه کامل | 300,000,000 |
ثلث دیه کامل | 400,000,000 |
یک دوم دیه کامل | 600,000,000 |
دیه اعضای جفت (یک چشم) | 600,000,000 |
دیه اعضای جفت (یک گوش) | 600,000,000 |
دیه اعضای جفت (یک دست) | 600,000,000 |
دیه اعضای جفت (یک پا) | 600,000,000 |
ده نفر شتر (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
دیه اعضای جفت (دو چشم) | 1,200,000,000 |
دیه اعضای جفت (دو گوش) | 1,200,000,000 |
دیه اعضای جفت (دو دست) | 1,200,000,000 |
دیه اعضای جفت (دو پا) | 1,200,000,000 |
دیه اعضای غیر جفت (زبان) | 1,200,000,000 |
دیه اعضای غیر جفت (فک) | 1,200,000,000 |
دیه اعضای غیر جفت (بینی) | 1,200,000,000 |
دیه اعضای غیر جفت (سر) | 1,200,000,000 |
دیه اندام تناسلی | 1,200,000,000 |
دیه همه دندان ها | 1,200,000,000 |
دیه شکستگی استخوان (یک پنجم عضو)-دست (کف یا مچ یا ساعد یا بازو) | 240,000,000 |
دیه شکستگی استخوان (یک پنجم عضو)-پا (کف یا مچ یا قوزک یا ساق یا ران) | 240,000,000 |
دیه شکستگی استخوان (یک پنجم عضو)-فک | 240,000,000 |
دیه شکستگی استخوان (یک پنجم عضو)-بینی | 240,000,000 |
دیه شکستگی استخوان (یک پنجم عضو)-سر | 240,000,000 |
دیه خرد شدن استخوان (یک سوم عضو)-دست(کف یا مچ یا ساعد یا بازو) | 400,000,000 |
دیه خرد شدن استخوان (یک سوم عضو)-پا (کف یا مچ یا قوزک یا ساق یا ران) | 400,000,000 |
دیه خرد شدن استخوان (یک سوم عضو)-فک | 400,000,000 |
دیه خرد شدن استخوان (یک سوم عضو)-بینی | 400,000,000 |
دیه خرد شدن استخوان (یک سوم عضو)-سر | 400,000,000 |
دیه شکستگی دنده محیط برقلب (یک چهلم دیه کامل) | 30,000,000 |
دیه شکستگی دندههای غیر محیط بر قلب (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
دیه سیاه شدن (کبودی) سایر اعضای بدن بدون جراحت (بازو یا ساق یا پا) (پانزده ده هزارم دیه کامل) | 1,800,000 |
دیه سرخ شدن سایر اعضای بدن بدون جراحت (بازو یا ساق یا پا) (پانزده ده هزارم دیه کامل) | 1,800,000 |
حارصه: خراش پوست بدون اینکه خون جاری شود (سر و صورت-شِجاع) (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
دامیه: جراحت سطحی که باعث بریدگی گوشت شود و همراه خون کم یا زیاد باشد (سر و صورت-شِجاع) (دوصدم دیه کامل) | 24,000,000 |
متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود، ولی به پوست نازک روی استخوان نرسد (سر و صورت-شِجاع) (سه صدم دیه کامل) | 36,000,000 |
سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد (سر و صورت-شِجاع) (چهارصدم دیه کامل) | 48,000,000 |
موضحه: جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان نمایان شود (سر و صورت-شِجاع) (پنج صدم دیه کامل) | 60,000,000 |
هاشمه: جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود، گرچه جراحتی را ایجاد نکند (سر و صورت-شِجاع) (ده صدم دیه کامل) | 120,000,000 |
مُنَقَّله: جنایتی که درمان آن جز با جابهجا کردن استخوان میسر نباشد (سر و صورت-شِجاع) (پانزده صدم دیه کامل) | 180,000,000 |
مأمومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد (سر و صورت-شِجاع) (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
دامغه: صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند، که علاوه بر دیه شکستگی سر، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز هم میشود. (سر و صورت-شِجاع) (یک سوم دیه کامل)+ارش | 400,000,000 |
حارصه: خراش پوست بدون اینکه خون جاری شود (اعضای بدن-جرح) (پنج دهم صدم دیه کامل) | 6,000,000 |
دامیه: جراحت سطحی که باعث بریدگی گوشت شود و همراه خون کم یا زیاد باشد (اعضای بدن-جرح) (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود، ولی به پوست نازک روی استخوان نرسد (اعضای بدن-جرح) (یک و نیم صدم دیه کامل) | 18,000,000 |
سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد (اعضای بدن-جرح) (دو صدم دیه کامل) | 24,000,000 |
چهار پنجم از یک پنجم از یک دوم دیه کامل | 96,000,000 |
یک پنجم از یک دهم دیه کامل | 24,000,000 |
یک دوم از یک دهم دیه کامل | 60,000,000 |
شکستگی بینی که قابل اصلاح باشد (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
پارگی بینی قابل بهبود (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
دیه هر انگشت پا (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
پارگی یکی از دو لب و بهبودی کامل (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
شکستن ستون فقرات که بی عیب درمان شود (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
جراحت روی سر یا صورت بدون خونریزی (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
جراحت روی بدن بدون خونریزی (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
جراحت روی دست و پا بدون خونریزی (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
جراحت روی گردن بدون خونریزی (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
بخیه لب بدون خونریزی (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
پارگی قرنیه چشم بدون خونریزی(یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
خراشیدگی زبان بدون خونریزی (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
جراحت و خونریزی بینی (دو درصد دیه کامل) | 24,000,000 |
جراحت و خونریزی لب (دو درصد دیه کامل) | 24,000,000 |
پارگی و خونریزی قرنیه چشم (دو درصد دیه کامل) | 24,000,000 |
جراحت و خونریزی گوش (دو درصد دیه کامل) | 24,000,000 |
جراحت و خونریزی زبان (دو درصد دیه کامل) | 24,000,000 |
سرخ شدن صورت (یک و نیم هزارم دیه کامل) | 1,800,000 |
کبودی گوش (یک و نیم هزارم دیه کامل) | 1,800,000 |
سرخ شدن زبان در اثر جراحت (یک و نیم هزارم دیه کامل) | 1,800,000 |
پارگی یک لاله گوش (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
پارگی غضروف گوش (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
پارگی یکی از دو لب (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
در آوردن و از بین بردن چشم نابینا (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
ایجاد تورم به تنهایی (بیست درصد دیه کامل) | 240,000,000 |
شکستن استخوان هر عضو (دست، پا و …) (بیست درصد دیه کامل) | 240,000,000 |
خراشیدگی پوست بدون خونریزی (نیم درصد دیه کامل) | 6,000,000 |
قطع بینی یا از بین رفتن نرمه استخوان بینی (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین رفتن نرمه بینی در یک دفعه (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین رفتن نرمه در یک دفعه و از بین رفتن استخوان در دفعه بعد (دیه کامل برای نرمه و ارش برای استخوان) | 1,200,000,000 |
شکستگی بینی که موجب فساد و از بین رفتن شود (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
شکستگی بینی که قابل اصلاح باشد (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
از بین رفتن هر کدام از پرهها یا پرده بین دو سوراخ (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
پارگی بینی به همراه از بین رفتن نوک بینی (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
پارگی بینی قابل بهبود (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
از بین رفتن نوک بینی (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
دیه کبودی و ورم بینی (۳ هزارم دیه کامل) | 3,600,000 |
دیه دامیه بینی (دو صدم دیه کامل) | 24,000,000 |
دیه یک پا (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
دیه دو پا (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
خراش پوست پا بدون جاری شدن خون (دیه حارصه و برابر یک صدم دیه یک پا) | 6,000,000 |
جراحتی که وارد گوشت شود به همراه خونریزی (دیه دامیه و برابر دو صدم دیه یک پا) | 12,000,000 |
بریدگی عمیق گوشت پا (دیه متلاحمه و برابر سه صدم دیه یک پا) | 18,000,000 |
جراحات تا مرز پوست نازک روی استخوان پا (دیه موضحه و برابر پنج صدم دیه یک پا) | 30,000,000 |
سرخ شدن پا (یک و نیم هزارم دیه یک پا) | 900,000 |
کبودی پا (۳ هزارم دیه یک پا) | 1,800,000 |
سیاه شدن پا ( ۶ هزارم دیه یک پا) | 3,600,000 |
در رفتگی پا به همراه از کار افتادگی یا ایراد (دو سوم دیه پا) | 400,000,000 |
در رفتگی با از کارافتادگی کامل پا (غیرقابل درمان) (دو سوم دیه یک پا) | 400,000,000 |
شکستن استخوان پا (یک پنجم دیه یک پا) | 120,000,000 |
شکستن پا در صورتی که درمان شود (چهار پنجم دیه شکستن استخوان پا) | 96,000,000 |
خرد شدن استخوان پا (یک سوم دیه پا) | 200,000,000 |
خرد شدن استخوان پا در صورت درمان با ایراد (چهار پنجم خرد شدن استخوان پا) | 160,000,000 |
فلج کردن هر پا (دو سوم دیه پا) | 400,000,000 |
دیه هر انگشت پا (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
قطع کردن تمام انگشتان پا و قطع کردن پا از قوزک (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
قطع کردن پای فلج (یک سوم دیه پا) | 200,000,000 |
دندانهای پیش، چهارتایی و نیش جمعا ۱۲ دندان (هر دندان یک بیستم دیه کامل) | 60,000,000 |
دندانهای عقب در چهار طرف و بالا و پایین (هر دندان یک چهلم دیه کامل) | 30,000,000 |
پارگی لب با نمایان شدن دندانها (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
پارگی لب با نمایان شدن دندانها در صورت بهبودی کامل (یک پنجم دیه کامل) | 240,000,000 |
پارگی یکی از دو لب (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
پارگی یکی از دو لب و بهبودی کامل (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
جراحت دامیه لب (دو صدم دیه کامل) | 24,000,000 |
دیه بخیه لب اگر حارصه باشد (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
دیه بخیه لب اگر دامیه باشد (دو صدم دیه کامل) | 24,000,000 |
در آوردن دو چشم بینا (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
در آوردن یک چشم بینا (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
در آوردن چشم بینای کسی که فقط یک چشم دارد (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
در آوردن چشم کسی که یک چشم دیگرش را قبلا به دلیل قصاص یا موارد دیگر از دست داده (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
در آوردن و از بین بردن چشم نابینا برای یک چشم (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
در آوردن و از بین بردن دو چشم نابینا (دو ششم دیه کامل) | 400,000,000 |
پارگی قرنیه چشم و نابینایی برای دو چشم (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
پارگی قرنیه چشم و نابینایی برای یک چشم (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
پارگی قرنیه چشم در صورتی که جراحت حارصه باشد (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
پارگی قرنیه چشم در صورتی که جراحت دامیه باشد (دو صدم دیه کامل) | 24,000,000 |
از بین بردن هریک از دو طرف اندام تناسلی زن (نصف دیه کامل و نیمی از آن به وسیله صندوق تامین خسارات بدنی پرداخت میشود) | 1,200,000,000 |
قطع یا از بین بردن کامل اندام تناسلی زن (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
قطع و از بین بردن اندام تناسلی مرد تا قسمت ختنهگاه (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
قطع اندام تناسلی فلج در مرد (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
فلج شدن اندام تناسلی سالم مرد (دو سوم دیه کامل) | 800,000,000 |
قطع دو بیضه مرد (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
قطع بیضه چپ (دو سوم دیه کامل) | 800,000,000 |
قطع بیضه راست (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
ایجاد تورم در بیضه به تنهایی (دو دهم دیه کامل) | 240,000,000 |
تورم بیضه و مشکل در راه رفتن (هشت دهم دیه کامل) | 960,000,000 |
سیاه شدن پوست صورت (شش هزارم دیه کامل) | 7,200,000 |
کبود شدن صورت (سه هزارم دیه کامل) | 3,600,000 |
سرخ شدن صورت (یک و نیم هزارم دیه کامل) | 1,800,000 |
شکستگی استخوان سر (ده درصد دیه کامل) | 120,000,000 |
جراحتی که درمان آن جز با جابجای استخوان میسر نباشد (منقله و برابر ده درصد دیه کامل) | 120,000,000 |
ضربه به سر و شکستگی استخوان سر (هاشمه و برابر پانزده درصد دیه کامل) | 180,000,000 |
پارگی یک لاله گوش (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
پارگی هر دو لاله گوش (دو ششم دیه کامل) | 400,000,000 |
کبودی گوش (یک و نیم هزارم دیه کامل) | 1,800,000 |
جراحت و خونریزی گوش (دو صدم دیه کامل) | 24,000,000 |
پارگی غضروف گوش (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
کندن یا از بین بردن موی سر یا ریش مرد که دیگر نروید (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
کندی موی ریش که دوباره بروید (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
کندن یا از بین بردن تمام موی سر زن که دیگر نروید (دیه کامل زن) | 600,000,000 |
کندن یا از بین بردن هر یک از ابروها که دیگر نروید (یک چهارم دیه کامل) | 300,000,000 |
درآوردن یا از بین بردن دو چشم بینا (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
درآوردن یا از بین بردن یک چشم بینا (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
درآوردن یا از بین بردن یک چشم نابینا (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
مجموع چهار پلک دو چشم (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
هر یک از پلک های بالا (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
هر یک از پلک های پایین (یک چهارم دیه کامل) | 300,000,000 |
شکافتن هر یک از پلک های بالا (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
شکافتن هر یک از پلک های پایین (یک چهارم دیه کامل) | 300,000,000 |
بینی (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
شکستن بینی اگر موجب فساد و از بین بردن آن شود (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
شکستن بینی اگر بدون عیب و نقص اصلاح شود (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
از بین بردن هر یک از پره های بینی یا پرده میان دو سوراخ (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
فلج کردن بینی (دو سوم دیه کامل) | 800,000,000 |
از بین بردن بینی فلج (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
از بین بردن نوک بینی (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
از بین بردن دو لاله گوش (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین بردن یک لاله گوش (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
از بین بردن نرمه هر گوش (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
پاره کردن لاله گوش (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
پاره کرن نرمه هر گوش (یک نهم دیه کامل) | 133,333,333 |
فلج کردن لاله گوش (دو ششم دیه کامل) | 400,000,000 |
بریدن لاله گوش فلج شده (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
از بین بردن هر دو لب (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین بردن یک لب (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
فلج شدن هر یک از لب ها (دو ششم دیه کامل) | 400,000,000 |
از بین بردن لب فلج (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
از بین بردن تمام زبان گویا (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین بردن و قطع تمام زبان لال (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
از بین بردن تمام دندان های ۲۸ گانه (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
هر یک از دندان های جلو (یک بیستم دیه کامل) | 60,000,000 |
هر یک از دندان های عقب (یک چهلم دیه کامل) | 30,000,000 |
کج شدن گردن در اثر سکشتگی در صورت عدم بهبودی (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
قطع و از بین بردن فک چپ و راست (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
هر یک از فک های چپ و راست (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
فلج کردن فک (دو سوم دیه کامل) | 800,000,000 |
از بین بردن فک فلج (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
قطع و از بین بردن هر یک از دست ها که انگشتان کامل دارد از مچ (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
قطع تمام انگشتان یک دست (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
قطع دست دارای ساعد از آرنج (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
قطع دست دارای بازو از شانه (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
هریک از انگشتان اصلی دست (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
هر بند انگشت غیر شست (یک سی ام دیه کامل) | 40,000,000 |
هر بند انگشت شست (یک بیستم دیه کامل) | 60,000,000 |
فلج کردن هر دست (دو ششم دیه کامل) | 400,000,000 |
فلج کردن هر انگشت (دو سی ام دیه کامل) | 80,000,000 |
قطع دست فلج (یک ششم دیه کامل) | 200,000,000 |
قطع انگشت فلج (یک سی ام دیه کامل) | 40,000,000 |
از بین بردن ناخن که دیگر نروید یا فاسد بروید (یک درصد دیه کامل) | 12,000,000 |
از بین بردن ناخن که بدون عیب بروید (نیم درصد دیه کامل) | 6,000,000 |
شکستن ستون فقرات که اصلاً درمان نشود یا پس از علاج خمیده بماند (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
شکستن ستون فقرات که بی عیب درمان شود ولی موجب از بین رفت یکی از منافع گردد (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
شکستن ستون فقرات که بی عیب درمان شود (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
خمیدگی ستون ققرات بدون شکستگی اگر نشود (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
خمیدگی ستون ققرات بدون شکستگی اگر بی عیب درمان نشود (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
قطع تمام نخاع (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین بردن دو کپل که به استخوان برسد (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
صدمه به حد فاصل بیضه و مقعد که موجب عدم کنترل ادرار یا مدفوع یا هر دو شود (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
شکستن هر یک از دنده های محیط ب قلب (یک چهلم دیه کامل) | 30,000,000 |
شکستن هر یک از سایر دنده ها (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
ترک خوردن هر یک از دنده های محیط به قلب (یک هشتادم دیه کامل) | 150,000,000 |
دررفتگی هر یک از دنده های محیط به قلب (هفت و نیم هزارم دیه کامل) | 9,000,000 |
ترک خوردن هر یم از سایر دنده ها (هفت هزارم دیه کامل) | 8,400,000 |
در رفتگی هر یک از سایز دنده ها (پنچ هزارم دیه کامل) | 6,000,000 |
قطع و از بین بردن دو استخوان ترقوه (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
قطع و از بین بردن هر کدام از استخوان ترقوه (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
شکستن استخوان ترقوه که بی عیب درمان شود (چهار درصد دیه کامل) | 48,000,000 |
شکستن استخوان ترقوه که بی عیب درمان نشود یا با عیب درمان شود (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
افضاء همسر بالغ با سببی غیر از مقاربت (دیه کامل زن) | 600,000,000 |
افضاء غیرهمسر، که بالغ و با رضایت بوده با مقاربت (دیه کامل زن) | 600,000,000 |
قطع و از بین بردن آلت تناسلی مرد تا ختنه گاه یا بیشتر (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
قطع اندام تناسلی فلج (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
فلج کردن اندام تناسلی سالم (دو سوم دیه کامل) | 800,000,000 |
قطع اندام تناسلی عنین (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
قطع و از بین بردن هر یک از دو طرف اندام تناسلی زن (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
قطع دو بیضه یکباره (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
قطع بیضه چپ (دو سوم دیه کامل) | 800,000,000 |
قطع بیضه راست (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
ورم کردن یک بیضه (دو دهم دیه کامل) | 240,000,000 |
تورم بیضه که مانع راه رفتن مفید شود (هشت دهم دیه کامل) | 960,000,000 |
قطع و از بین بردن هر یک از دو پستان (سینه) زن (نصف دیه کامل زن) | 600,000,000 |
زوال عقل (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین بردن شنوایی هر دو گوش (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین بردن شنوایی یک گوش (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
از بین بردن بینایی هر دو چشم (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین بردن بینایی یک چشم (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
از بین بردن کامل بویایی (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین بردن صوت که شخص نتواند صدایش را آشکار کند (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین بردن گویایی به طور کامل بدون قطع زبان (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
سلس (عدم توانایی کنترل ادرار به صورتی که قطره قطره و بی اختیار خارج می شود) و ریزش ادرار (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
عدم کنترل یا نگهداری دائم مدفوع و ادرار (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
از بین رفتن کامل قدرت مقاربت (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
حارصه (یک صدم دیه کامل) | 12,000,000 |
دامیه (دو صدم دیه کامل) | 24,000,000 |
متلاحمه (سه صدم دیه کامل) | 36,000,000 |
سمحاق (چهار صدم دیه کامل) | 48,000,000 |
موضحه (پنج صدم دیه کامل) | 60,000,000 |
هاشمه (ده صدم دیه کامل) | 120,000,000 |
منقله (پانزده صدم دیه کامل) | 180,000,000 |
مأمومه (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
جائفه (یک سوم دیه کامل) | 400,000,000 |
نافذه (فرورفتن وسیلهای نوکتیز در اعضایی مانند دستوپا معنا) درمرد (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
سیاه شدن صورت (شش هزارم دیه کامل) | 7,200,000 |
کبود شدن صورت (سه هزارم دیه کامل) | 3,600,000 |
سرخ شدن صورت (یک و نیم هزارم دیه کامل) | 180,000,000 |
سیاه شدن پوست سایر اعضاء (سه هزارم دیه کامل) | 3,600,000 |
کبود شدن پوست سایر اعضاء (یک و نیم هزارم دیه کامل) | 1,800,000 |
سرخ شدن پوست سایر اعضاء (نصف یک و نیم هزارم دیه کامل) | 900,000 |
نطفه در رحم مستقر شده (دو صدم دیه کامل) | 24,000,000 |
علقه (چهار صدم دیه کامل) | 48,000,000 |
مضغه (شش صدم دیه کامل) | 72,000,000 |
عظام (هشت صدم دیه کامل) | 96,000,000 |
جنینی که گوشت و استخوان آن تمام شده ولی روح در آن دمیده نشده (یک دهم دیه کامل) | 120,000,000 |
جنین پسر که روح در آن دمیده شده (دیه کامل) | 1,200,000,000 |
جنین دختر که روح در آن دمیده شده (نصف دیه کامل) | 600,000,000 |
جنین مشتبه که روح در آن دمیده شده (سه چهارم دیه کامل) | 900,000,000 |
دیه جنایت بر میت (یک دهم دیه همان جنایت در انسان زنده) | 120,000,000 |